vrijdag 30 april 2010

de werken (april 2010)

Zelden keken we zo uit naar de paasvakantie. Wij waren er klaar voor maar het was nog maar de vraag of Mr. Griffon op het appèl zou verschijnen. Hij is bijzonder moeilijk via de telefoon te bereiken en dus had ik hem in maart op z'n toenmalige werf bezocht. Hij had wat achterstand opgelopen door de strenge winter maar hij zou toch z'n best doen na Pasen bij ons te beginnen. De verwachtingen waren hoog gespannen maar realistisch en we hoopten dat de werken tijdens onze paasvakantie op z'n minst een aanvang zouden kennen. Het ware immers bijzonder leerrijk de werken te kunnen volgen. Ik bleef sowieso twee weken in Frankrijk, Pascale en Marie slechts een week.


Kaat, Koen en Klara waren de eerste week naar Bourgogne gekomen om wat mee te helpen en verbleven in het huis van Danny en Trees. Tijdens de Paasdagen verkenden we samen de omgeving. Cluny, Berzé-le-Châtel en Berzé-la-Ville. In het Berzé bezochten we La Chapelle des Moines, een echte aanrader! Zoiets mag Pascale bij ons ook frescoën.
Dinsdag na het Paasweekend wilden we nog eens bij Griffon passeren, maar groot was onze vreugde toen dinsdagmorgen om acht uur z'n camion de koer voor het huis opreed. Niet getreuzeld, onmiddellijk begonnen ze aan het uitbreken van de vloer van kamer2. Het stof van eeuwen stoof op en drong overal door. De planken onder het zandbed werden apart verzameld (de beste zouden later nog goed van pas komen) en de structuur van de vloer kwam bloot te liggen. Het was lang geleden dat de kelder nog eens daglicht zag.
Zoals je in een vroeger aflevering kan lezen (i.e. rondleiding) was slechts een stuk van de kelder (i.e. onder kamer2) aan restauratie toe. Het ander deel (i.e. onder kamer1) is nog in goede staat. In diezelfde aflevering vermeldden we dat het huis in de loop van de geschiedenis een paar aanpassingen heeft ondergaan. Een voorbeeld is het afsluiten van de doorgang van de hal naar kamer2, een ander voorbeeld zien we in de foto hieronder. In het voorste deel van de kelder zien we een stuk boogvormig gewelf van ongeveer 150cm hoog. We hebben een paar alternatieve verklaringen. Ofwel was dit een doorgang naar een diepe ondergrondse kelder onder de oude keuken (of wat er zich toentertijd op de plaats van de oude keuken bevond; het is immers duidelijk de de oude keuken van een latere datum is dan het hoofdgebouw met de twee torentjes) ofwel een deel van een trapgewelf die dan vanuit kamer2 naar dat verdwenen deel van het huis liep. We zijn hier nog niet uit en hopen meer informatie te vinden in de archieven te Mâcon. Naast dat stukje gewelf zie je de ingang naar een gewelfd keldertje (amper 2m diep en 1,5m breed) dat zich onder de rechter toren moet bevinden. Vlak naast de ingang van het keldertje is er een raam met gesmede tralies die verder doorloopt in een smal (15cm diameter) verluchtingsgat (foto volgt later). Voorlopig wil ik daar nog niet te veel over speculeren, maar hier is toch ook het een en het ander in de loop de tijden aan veranderd.
Na het zand&kalkbed en de planken werden de balken aangepakt. De meeste waren nog in goede staat en werden ook apart gelegd. Een deel zou later verzaagd worden tot brandhout, maar de mooiste bewaren we voor later. We vinden er zeker een goede bestemming voor. We kregen wel een tekenfilmgevoel bij de manier waarop Griffon's halve gast de balken doorzaagde. :-)
Griffon wou de schouw eerst laten hangen, maar toen bleek dat ze niet in de muur verankerd was zou ze binnen de kortste keren in de kelder liggen. De schouw moest ontmanteld worden. Op de foto zien we de halve gast (naam?), Erik Griffon (onder de schouw) en Koen. Met vier man hebben we de schoorsteen buiten kunnen dragen. Die steen weegt makkelijk 200kg. Hij ligt nu op het terras, maar de kans dat iemand hem zal meenemen is eerder gering...

Toen de laatste sporen van de oude vloer verwijderd waren werd duidelijk zichtbaar dat de muren in een van de latere verbouwingen een dubbele wand gekregen hadden. Waarschijnlijk om mooie rechte muren te verkrijgen, makkelijk elektriciteit te kunnen leggen en minder last van vocht te hebben. (Vooruitblik: Door een slechte ventilatie tussen muur en dubbele wand had, zoals later zou blijken, het plafond ernstige schade opgelopen.) De dubbele wand was gewoon op de vloer gemetst en dus had die plots, toen de vloer was verdwenen, geen steunpunt meer. Je ziet dat duidelijk aan de scheuren tussen muur en plafond. Alles moest eraf! Ons plan was sowieso om de muren volledig af te kappen en opnieuw te bezetten met een kalkplaaster. Daar zouden we tijdens de zomer(werk)vakantie met beginnen (zie een volgende aflevering). Met een paar welgemikte slagen lag de volledige dubbele wand in de kelder. Pascale had op dat moment het gevoel dat we meer achteruit dan vooruit gingen... Ik kon haar niet echt ongelijk geven! Het zou nog tot diep in de zomer duren eer hier verandering in kwam.
Koen en ik kozen intussen voor opkuis in plaats van voor afbraak. Samen gingen we de zolder te lijf. Onder centimeters stof lagen halfvergane landkaarten, oude tekeningen, flesjes, en allerhande onduidelijk spul. We selecteerden wat nog bruikbaar was en vulden puinzakken met eeuwenoud stof. Onder dat stof kwamen zowaar een betegelde vloer tevoorschijn. Klaarblijkelijk was dit toch heel wat meer dan een loze zolder. We zagen schappen vol appels en weckpotten met opgelegde groenten en fijne vleeswaren voor de wintermaanden. Jammer genoeg vonden we daarvan alleen maar stof terug...

Na de afbraak kwam voor Griffon en co de langzamere heropbouw. We hadden gekozen voor een betonvloer. Dat ging vooruit en was goedkoop. Een volledig herstel van de vloer met houten balken zou veel tijd en geld gekost hebben. Functioneel zou de kelder onder kamer2 echter nooit meer zijn dan een stomme kelder (dit in tegenstelling met de kelder onder kamer1 waar er vele diverse bestemmingen voor te bedenken zijn) en dus was een betonvloer de beste keuze. Dit betekende wel dat de vloer zijn natuurlijke isolatie van balken, houten planken en zand&kalkbed kwijt was en moest uitgekeken worden naar een alternatief. Het zou 8cm geëxpandeerde kurk worden met daarop een zand&kalkbed en de oude tomettes (15cm in totaal). Op die manier was de vloer meer dan voldoende geïsoleerd en dat zou het wooncomfort naar (en boven) de hedendaagse normen tillen.

Intussen was de eerste week paasvakantie afgelopen en waren Pascale en Marie met Kaat, Koen en Klara terug naar huis. Ik bleef helemaal alleen achter... Griffon had nog een paar dagen werk met de ander klussen. Daar waren bijvoorbeeld de twee balken in de oude keuken en de balk boven de voordeur. We kregen een paar keer bezoek van een buurman die z'n ganse leven in de bouw had gewerkt en die nu met nostalgie de werken kwam keuren. Het is opvallend hoe een werf de mensen dichter bij elkaar kan brengen. Ik heb de tweede week bijna de hele buurt over de vloer gehad. Allemaal kwamen ze terloops kijken naar de vorderingen maar geen van hen moest lang nadenken over mijn voorstel eens binnen te komen kijken.
De werken aan de balk boven de voordeur zag er niet uit. Erik verzekerde me echter dat er geen gevaar op instorten was zolang hij zich maar wat haastte. Raar gevoel voor humor hebben die gasten...

Woensdagavond waren Griffon en co klaar en was alles opgeruimd. Ze zouden een paar weken later terugkomen om aan de achterkant van het huis aan de steunberen te werken. Ze wilden immers met hun camion de wei achter het huis oprijden maar daarvoor was het op dat moment nog te vochtig (en te koud, denk ik...).
Ik had nog een paar dagen om wat voorbereidingen te treffen voor ons volgend bezoek, de tuin nog eens te maaien, de wilgenstekken te planten in de hoge tuin en mijn eigenste eikenboom een nieuwe thuis te bezorgen. Op een wandeling had ik een eikel gevonden die aan het kiemen was en wou na ons succes met een franse notenboom thuis in Gent nu ook mijn eigen franse eikenboom zien opgroeien. Als afsluiter een beeld van de eiken balken die opgeslagen liggen in de kelder in afwachting van hun nieuwe bestemming.
We zouden weten wat doen deze zomer...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten